7 Aralık 2022
Otizm; çocukluğun erken dönemlerinde sosyal etkileşim ve iletişimde sınırlılık, sınırlı ilgi alanları ve yineleyici davranışlarla ortaya çıkan nörogelişimsel bir bozukluktur. Otizmde erken tanılama ve erken dönemlerde uygun müdahale son derece önemlidir.
Genel olarak motor becerilere ilişkin alanlarda sınırlılık gözlenmemekte, iletişim başlatma ve sürdürme alanlarında sınırlılıklar görülebilmektedir.
Otizmli olan çocuklar fiziksel özellikleri açısından diğer akranlarından farklılık göstermemektedir. Sadece bir kısmında baş çevresinin daha büyük olduğu gözlenir.
Otizmde temel belirtiler; iletişim ve sosyal karşılıklılıkta yaşanan sınırlılıklar ve yineleyici davranışlarla birlikte sınırlı ilgi alanı olarak ortaya çıkar.
Otizmin görülmesinde, çocukların yetiştirilme şekliyle, ailenin sosyal ya da ekonomik seviyesiyle ilişkili değildir.
Hafif Otizm Ne Demek?
Otizm belirtilerinden hafif düzeyde etkilenmiş olan grubu ifade etmektedir. Atipik otizm şeklinde de tanımlanabilmektedir.
Hafif otizmin belirtileri kısaca şu şekilde sıralanabilir;
- Sözlü ifadede güçlük çekme,
- Dilde ya da konuşmada birtakım gecikme durumları,
- Jestlerin kullanımında sınırlılık,
- Fiziksel koordine konusunda problemler,
- Zamanı planlamada zorluk çekme,
- Tat ve koku durumunda az oranlı hassasiyet,
- Görme ve duyma durumlarında hassasiyet,
- Kasların yoğunluk oranında düşüklük.
- İlgisini paylaşma amaçlı davranışlarda sınırlılık
- Sosyal karşılıklılık ve etkileşimde sınırlılık
- Yetişkinin ilgilendiği nesne ya da olayla ilgilenmeme ya da çok kısa süreli katılım sağlama
Bu belirtilerin bir ya da birkaçına sahip olabilir ancak belirtilerin görülme sıklığı ya da yoğunluğu daha az olabilmektedir.
Otizm Kaç Yaşında Fark Edilir?
Otizmin kaç yaşında fark edildiği pek çok kişi tarafından merak edilir. Belirtilerin ortaya çıktığı yaş grupları çoğu zaman değişiklik gösterir.
Genel olarak sosyal etkileşim ve iletişimdeki sınırlılıklar 1 yaş civarında görülmeye başlar. Bu belirtiler bazı durumlarda 2 ya da 3 yaş aralığında görülebilir.
Otizme özgü davranışlar genel olarak amaçlı iletişim dönemindeki gecikmelerle birlikte 18- 24 ay aralığında belirgin biçimde gözlenir.
3 yaş dönemine gelindiği zaman ise belirtilerin 2 yaşa oranla daha belirgin olduğu gözlenir.
Erken tanı ve müdahale oldukça önemlidir ve belirtilerin gözlemlenmesi durumunda mutlaka uzmanlarla iletişime geçilmesi tavsiye edilir.
3 Yaşında Otizm Nasıl Anlaşılır?
Yaş ilerledikçe otizmden etkilenme durumu değişkenlik gösterebilmekte ve belirtiler yoğunlaşabilmektedir.
3 yaş grubu belirtilerin net bir şekilde gözlendiği yaş olarak bilinir. 3 yaşındaki bir çocukta görülebilecek otizm belirtilerinin bir kısmı şöyledir;
- Göz temasından kaçınma,
- Sosyal beceri konusunda eksiklikler,
- Çevreyle sosyal etkileşimlerde sınırlılık,
- Adı söylendiğinde tepki vermeme,
- Yalnız vakit geçirmeyi tercih etme,
- Fiziksel temastan hoşlanmama,
- Arkadaşlık kurma konusunda isteksiz davranma,
- Donuk yüz ifadeleri,
- Konuşmada güçlük çekme,
- Duygularını ifade edememe,
- Ses ve motor davranışları tekrar etme,
- Başkalarının söylediklerini tekrar etme,
- Bağlama uygun şekilde jestleri kullanmada sınırlılık,
- Bazı ilgi alanlarına karşı takıntılı olma,
- Dikkat konusunda eksiklik
- Oyun becerilerindeki sınırlılık, aynı ve tekrarlı nesneyle etkileşim davranışlarına sahip olma
